Nếu là người Việt thì có lẽ bài tiến lên là trò chơi bài đầu tiên mà chúng ta biết và tham gia chơi. Thế nhưng bạn có biết bài tiến lên là gì không? Lịch sử của game bài quốc dân này là gì?..vv. Hãy cũng Marfonline đi tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

Bài tiến lên là gì?

Bài tiến lên là một trò chơi bài có nguồn gốc từ phương Tây nhưng nhờ cách chơi đơn giản, thú vị mà dần trở nên phổ biến hơn ở nước ta. Bài tiến lên được xem là một trò chơi quen thuộc với người dân Việt, có thể chơi từ 2 đến 4 người. Bài tiến lên còn có nhiều tên gọi khác nhau, như Tiến lên miền Nam, Tiến lên miền Bắc, Thirteen (tiếng Anh). Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách chơi bài tiến lên chi tiết và các chiêu đánh cực hay luôn thắng.

Lịch sử game bài tiến lên

Bài tiến lên có nguồn gốc từ phương Tây, có thể là từ các trò chơi bài như Poker hay Rummy. Tuy nhiên, không rõ là khi nào và làm thế nào mà trò chơi này được du nhập vào Việt Nam và được biến đổi theo phong cách của người Việt. Có thể là do sự giao lưu văn hóa giữa người Việt và người phương Tây trong các giai đoạn lịch sử khác nhau, như thời Pháp thuộc, thời Mỹ chiến hay thời đổi mới.

Bài tiến lên được xem là một trò chơi dân gian của người Việt, được chơi rộng rãi ở khắp các miền của đất nước. Bài tiến lên không chỉ là một trò giải trí, mà còn là một phương tiện để giao tiếp, kết bạn và gắn kết tình cảm giữa các thành viên trong gia đình, bạn bè hay đồng nghiệp. Bài tiến lên cũng phản ánh được tính cách, tư duy và chiến thuật của người chơi.

Luật định chơi bài

Theo luật pháp Việt Nam hiện hành, việc chơi bài không bị cấm hoàn toàn, nhưng cũng không được tự do hoàn toàn. Chỉ có những trường hợp sau đây mới được phép chơi bài:

• Chơi bài trong các dịp lễ hội truyền thống hoặc trong các hoạt động văn hóa – xã hội do Nhà nước cho phép.
• Chơi bài trong gia đình hoặc trong các nhóm bạn bè có quan hệ thân thiết, không liên quan đến cá cược hay giao dịch bằng tiền hoặc tài sản.
• Chơi bài online (trực tuyến) trên các website hoặc ứng dụng được cấp phép hoạt động hợp pháp, không có yếu tố cá cược hay giao dịch bằng tiền hoặc tài sản.

Nếu chơi bài vi phạm các quy định trên, người chơi có thể bị xử lý hình sự hoặc hành chính, tùy theo mức độ nghiêm trọng của hành vi. Do đó, khi chơi bài tiến lên, bạn cần tuân thủ các luật định chơi bài để tránh rắc rối pháp lý.

Các lá bài

Bài tiến lên được chơi với bộ bài Tây gồm 52 lá, được chia thành 4 chất: Bích (♠), Chuồn (♣), Rô (♦) và Cơ (♥). Mỗi chất có 13 lá, từ 3 đến 10, J (Bồi), Q (Đầm), K (Già) và A (Át). Trong bài tiến lên, 2 là quân bài cao nhất, còn 3 là quân bài thấp nhất. Thứ tự các quân bài từ cao đến thấp là: 2 A K Q J 10 9 8 7 6 5 4 3.

Ngoài ra, các chất cũng có thứ tự từ cao đến thấp là: Cơ (♥), Rô (♦), Chuồn (♣) và Bích (♠). Thứ tự này chỉ có tác dụng khi so sánh các quân bài cùng số điểm. Ví dụ, A Cơ sẽ cao hơn A Rô, A Rô sẽ cao hơn A Chuồn và A Chuồn sẽ cao hơn A Bích.

Chia bài

Trước khi bắt đầu chơi, người chơi cần xác định ai sẽ là người chia bài. Có thể xác định ngẫu nhiên hoặc theo thứ tự ngồi. Người chia bài sẽ xáo bộ bài và rút một lá bài ra để xem. Người có quân bài giống với lá bài được rút ra sẽ là người đi đầu tiên. Nếu không có ai có quân bài giống với lá bài được rút ra, người chia bài sẽ tiếp tục rút cho đến khi có ai đó đi đầu tiên.

Sau khi xác định người đi đầu tiên, người chia bài sẽ chia đều cho mỗi người chơi 13 lá. Người đi đầu tiên sẽ phải có quân 3 Bích trong tay.

Kết hợp

Trong bài tiến lên, có nhiều loại kết hợp khác nhau để người chơi có thể đánh ra. Các loại kết hợp từ đơn giản đến phức tạp là:

• Các kết hợp đơn giản: Gồm một lá, hai lá, ba lá hoặc bốn lá cùng số điểm. Ví dụ: một lá A, hai lá J, ba lá 9 hoặc bốn lá K.
• Các kết hợp đặc biệt: Gồm ba đôi thông (sáu lá), tứ quý hai (bốn lá) hoặc sảnh rồng (13 lá). Ví dụ: ba đôi thông là 4-4-5-5-6-6, tứ quý hai là 2-2-2-2, sảnh rồng là 3-4-5-6-7-8-9-10-J-Q-K-A-2. Các kết hợp đặc biệt có thể đánh được hầu hết các kết hợp khác, ngoại trừ sảnh rồng chỉ có thể bị đánh bởi tứ quý hai.
• Các kết hợp sảnh: Gồm ít nhất ba lá liên tiếp về số điểm. Ví dụ: sảnh ba là 3-4-5, sảnh bốn là 6-7-8-9, sảnh năm là 10-J-Q-K-A. Các kết hợp sảnh không cần cùng chất và không thể có quân 2. Các kết hợp sảnh có thể đánh được các kết hợp đơn giản cùng số lượng lá và các kết hợp sảnh khác có số lượng lá bằng hoặc ít hơn.
• Các kết hợp thùng phá sảnh: Gồm ít nhất năm lá liên tiếp về số điểm và cùng chất. Ví dụ: thùng phá sảnh năm là 5-6-7-8-9 cùng chất, thùng phá sảnh sáu là 4-5-6-7-8-9 cùng chất, thùng phá sảnh bảy là 3-4-5-6-7-8-9 cùng chất. Các kết hợp thùng phá sảnh không thể có quân 2. Các kết hợp thùng phá sảnh có thể đánh được các kết hợp khác ngoại trừ các kết hợp đặc biệt.

Luật chung

Sau khi chia bài, nếu là ván đầu tiên hoặc là ván bắt đầu chơi lại khi có người “tới trắng, thì người cầm 3 bích có quyền ra bài đầu tiên. Điều kiện của lượt đi này là phải đánh lá 3 bích ra hoặc các kết hợp các lá bài nhưng phải có chứa lá 3 bích.

Những ván sau người ra bài đầu tiên sẽ là người thắng của ván trước nếu không bị “cướp cái”. Người đi đầu tiên sẽ đánh ra một kết hợp bất kỳ trong tay mình. Người tiếp theo theo chiều kim đồng hồ sẽ phải đánh ra một kết hợp cùng loại và cao hơn. Nếu không có kết hợp nào cao hơn, người chơi có thể bỏ qua lượt của mình bằng cách nói “Bốc” hoặc “Xin”. Nếu tất cả các người chơi khác đều bỏ qua lượt, người chơi cuối cùng đã đánh ra kết hợp cao nhất sẽ được đánh tiếp một kết hợp mới.

Trò chơi tiếp tục cho đến khi có một người chơi đã hết bài trong tay. Người chơi này được xem là thắng ván và được tính điểm theo số quân bài còn lại trong tay của các người chơi khác. Nếu có hai người chơi cùng hết bài trong một lượt, người chơi đã đánh ra kết hợp cao nhất được xem là thắng ván.

Cách tính thưởng

Khi một người chơi thắng ván, ngoài được tính điểm theo số quân bài còn lại trong tay của các người chơi khác, người chơi này còn được thưởng thêm theo các trường hợp sau:

• Nếu người chơi thắng ván bằng cách đánh ra một kết hợp đặc biệt, người chơi này được thưởng gấp đôi số điểm của kết hợp đó. Ví dụ, nếu người chơi thắng ván bằng cách đánh ra ba đôi thông, người chơi này được thưởng 6 điểm (gấp đôi 3 điểm của ba đôi thông).
• Nếu người chơi thắng ván bằng cách đánh ra một kết hợp sảnh rồng, người chơi này được thưởng 13 điểm (bằng số lá bài của sảnh rồng).
• Nếu người chơi thắng ván bằng cách đánh ra một kết hợp tứ quý hai, người chơi này được thưởng 52 điểm (bằng số lá bài của bộ bài).
• Nếu người chơi thắng ván mà không có ai khác đánh được quân bài nào, người chơi này được thưởng gấp đôi số điểm của tất cả các quân bài còn lại trong tay của các người chơi khác. Ví dụ, nếu người chơi thắng ván mà không có ai khác đánh được quân bài nào, và tổng số điểm của các quân bài còn lại trong tay của các người chơi khác là 30, người chơi này được thưởng 60 điểm (gấp đôi 30 điểm).

Tham khảo:

Mậu Binh – Trò chơi bài đầy thú vị và thách thức

Blackjack là gì? Thông tin chi tiết nhất về game đánh bài Blackjack

Cách tính phạt khi chặt, thúi heo

Khi một người chơi đánh ra một kết hợp cao hơn kết hợp đã được đánh ra trước đó, gọi là chặt. Khi một người chơi đánh ra một kết hợp cao nhất có thể trong loại kết hợp đó, gọi là thúi heo. Khi một người chơi bị chặt hoặc bị thúi heo, người chơi này sẽ phải trả phạt cho người đã chặt hoặc đã thúi heo theo các trường hợp sau:

• Nếu bị chặt hoặc bị thúi heo bởi một kết hợp đơn giản, phạt 1 điểm.
• Nếu bị chặt hoặc bị thúi heo bởi một kết hợp sảnh, phạt số điểm tương ứng với số lá bài của kết hợp sảnh. Ví dụ, nếu bị chặt hoặc bị thúi heo bởi một sảnh năm, phạt 5 điểm.
• Nếu bị chặt hoặc bị thúi heo bởi một kết hợp ba đôi thông, phạt 3 điểm.
• Nếu bị chặt hoặc bị thúi heo bởi một kết hợp tứ quý, phạt 4 điểm.
• Nếu bị chặt hoặc bị thúi heo bởi một kết hợp tứ quý 2, phạt 8 điểm.
• Nếu bị chặt hoặc bị thúi heo bởi một kết hợp sảnh rồng, phạt 13 điểm.

Cách tính phạt khi hàng là một trong những quy tắc bên lề của bài tiến lên. Khi hàng có nghĩa là khi một người chơi đánh ra một kết hợp mà không có ai khác có thể đánh được, gọi là hàng kết hợp đó. Khi hàng, người chơi sẽ phải trả phạt cho người đã đánh ra kết hợp đó theo các trường hợp sau:

• Nếu hàng một lá, phạt 1 điểm.
• Nếu hàng một đôi, phạt 2 điểm.
• Nếu hàng một sám cô, phạt 3 điểm.
• Nếu hàng một tứ quý, phạt 4 điểm.
• Nếu hàng một sảnh, phạt số điểm tương ứng với số lá bài của sảnh. Ví dụ, nếu hàng một sảnh năm, phạt 5 điểm.

Ngoài ra, nếu hàng một kết hợp đặc biệt như ba đôi thông, tứ quý hai hoặc sảnh rồng, người chơi sẽ phải trả phạt theo số điểm của kết hợp đó. Ví dụ, nếu hàng ba đôi thông, phạt 3 điểm; nếu hàng tứ quý hai, phạt 4 điểm; nếu hàng sảnh rồng, phạt 13 điểm.

Cách tính phạt khi hàng là một quy tắc không bắt buộc và có thể thay đổi tùy theo thỏa thuận của các người chơi. Tuy nhiên, cách tính phạt khi hàng cũng là một yếu tố quan trọng để tăng thêm tính hấp dẫn và thử thách cho trò chơi bài này. Bạn nên áp dụng cách tính phạt khi hàng để trải nghiệm cảm giác mới lạ và học hỏi thêm kỹ năng chơi bài tiến lên.

Các luật bên lề

Ngoài các luật chơi chính thức, bài tiến lên còn có một số luật bên lề do các người chơi tự thỏa thuận để tăng thêm tính hấp dẫn và thử thách cho trò chơi. Một số luật bên lề phổ biến như sau:

• Về lăng: Khi một người chơi đánh ra một kết hợp cao nhất có thể trong loại kết hợp đó, gọi là về lăng kết hợp đó. Ví dụ, nếu người chơi đánh ra một đôi 2, gọi là về lăng đôi; nếu người chơi đánh ra một sảnh rồng, gọi là về lăng sảnh. Khi về lăng, người chơi sẽ được quyền đánh tiếp một kết hợp mới. Nếu không có ai đánh được kết hợp mới đó, người chơi sẽ được quyền đánh tiếp một kết hợp khác, và cứ tiếp tục như vậy cho đến khi có ai đánh được hoặc người chơi hết bài.
• Cướp cái: Khi một người chơi đánh ra một kết hợp cao nhất có thể trong loại kết hợp đó, gọi là cướp cái kết hợp đó. Ví dụ, nếu người chơi đánh ra một tứ quý 2, gọi là cướp cái tứ quý. Khi cướp cái, người chơi sẽ được quyền đánh tiếp một kết hợp mới. Nếu không có ai đánh được kết hợp mới đó, người chơi sẽ được quyền đánh tiếp một kết hợp khác, và cứ tiếp tục như vậy cho đến khi có ai đánh được hoặc người chơi hết bài. Cướp cái khác với về lăng ở chỗ cướp cái chỉ áp dụng cho các kết hợp cao nhất trong bộ bài, như tứ quý 2, ba đôi thông 2 hoặc sảnh rồng.
• Chặt heo: Khi một người chơi đánh ra một lá 2 (heo), nếu người tiếp theo có thể đánh ra một lá 2 khác để đè lên lá 2 trước đó, gọi là chặt heo. Khi chặt heo, người chơi sẽ được quyền đánh tiếp một kết hợp mới. Nếu không có ai đánh được kết hợp mới đó, người chơi sẽ được quyền đánh tiếp một kết hợp khác, và cứ tiếp tục như vậy cho đến khi có ai đánh được hoặc người chơi hết bài. Chặt heo là một ngoại lệ trong luật so sánh các lá bài cùng số.
• Thúi heo: Khi một người chơi đã bị hàng hoặc bị chặt heo trước đó, nếu sau đó người chơi này lại hàng hoặc bị chặt heo một lần nữa, gọi là thúi heo. Khi thúi heo, người chơi sẽ phải trả phạt gấp đôi so với khi hàng hoặc bị chặt heo. Thúi heo là một cách để tăng thêm hình phạt cho người chơi có bài yếu hoặc không may mắn.

Kết luận

Bài tiến lên là một trò chơi bài vừa đơn giản vừa hấp dẫn, phù hợp với nhiều đối tượng và hoàn cảnh. Để chơi bài tiến lên, bạn cần nắm vững các luật chơi cơ bản, các kết hợp bài, các luật bên lề và các chiến thuật đánh bài. Bạn cũng có thể chơi bài tiến lên trên điện thoại hoặc máy tính thông qua các ứng dụng hoặc trang web chơi bài trực tuyến. Chúc bạn có những giây phút vui vẻ và thư giãn khi chơi bài tiến lên.